تریبون گیلان– ایرنا: ۱۸ آوریل روز جهانی بناها و محوطه های تاریخی است و “باز اندیشی در گردشگری و رویش اندیشه های نو ” رویکردی است که گیلان با التفات به این نگرش و لزوم تعریف مقاصد جدید گردشگری در صدد حمایت از طرح تغییر کاربری بناهای تاریخی و مقاصدی نو برای سفر برآمده است.
گیلان شگفت با ۵ هزار و ۲۰۰ اثر تاریخی شناخته شده و یک هزار و ۲۳۵ اثر ثبت شده در فهرست ملی، اکوموزه ای فراخ بر بلندای ایران و چهارمین استان کشور به لحاظ تراکم آثار تاریخی است که بیش از همه شاید به اقلیم خوش شناخته می شود اما امروز میراث باستانی اش نیز گردشگران بسیاری را به خود می خواند بطوریکه بنا بر آمار اعلام شده سال گذشته نزدیک به ۲/۵ میلیون نفر از موزه ها و بناهای تاریخی استان بازدید کردند و در نوروز امسال بازدید از بناهای تاریخی بیش از ۷۰ درصد رشد داشته است.
بارزترین جاذبه گردشگری رشت بافت تاریخی این شهر است که در مرکز شهر بنا شده و امروز برای گردشگران جهان‌دیده، تداعی‌گر شهرهای کهن اروپایی است. روند شهرسازی سیال است و کارشناسان شهرسازی معتقدند نمی توان به بهانه حفظ آثار تاریخی روند مدرنیته را متوقف کرد اما امروز جوامع مدرن همزمان با حرکت به سمت مدرنیته از بافت های تاریخی خویش بعنوان یک پیشینه و هویت تاریخی حفاظت می کنند.
بنابراین میراث فرهنگی و بناهای تاریخی هویت و پیشینه هر سرزمینی محسوب می شوند و بدین سبب امروز متولیان گیلان از ارشدترین مقام استان تا متولیان حوزه گردشگری تلاش دارند با ایجاد دغدغه حفاظت از این آثار، اختصاص بودجه ویژه ملی و تسهیل مرمت برای مالکان ترتیبی اتخاذ شود تا بناهای تاریخی نه تنها از گسل تخریب در امان بمانند بلکه در راستای ایجاد مقاصد گردشگری به جاذبه ای نو تبدیل شوند.
استاندار گیلان در بازدید از روند مرمت، بازسازی و تبدیل یکی از خانه های تاریخی استان به هتل بازارچه سنتی در محله پیرسرای رشت بر موارد ذکر شده تاکید کرد.
اسدالله عباسی در این بازدید ضمن تاکید بر نقش احیای خانه‌های تاریخی و تغییرکاربری این بنا به هتل یا رستوران و موزه بیان کرد: احیای خانه‌های تاریخی و استفاده از دیگر بناهای دارای تاریخ و قدمت در زمینه های خدماتی-رفاهی نظیر مکان‌های اقامتی و پذیرایی به رونق گردشگری گیلان نیز کمک می‌کند.
نماینده عالی دولت در گیلان با تاکید بر اهمیت همکاری لازم از سوی بانک‌ها در تامین تسهیلات مورد نیاز تکمیل پروژه‌ها افزود: رفع موانع و مشکلات پروژه‌های گردشگری نیازمند همکاری دستگاه‌های مرتبط است.
توسعه گردشگری با حمایت از مالکان بناهای تاریخی
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان بیان کرد: طبق پیگیری امور مربوط به ماده ۹۸ برنامه ششم توسعه، بناهای تاریخی استان برای تبدیل به جاذبه‌های گردشگری به بخش خصوصی واگذار می‌شود و این اداره کل از همه مالکانی که دارای بنای تاریخی هستند و قصد تغییر کاربری در راستای توسعه گردشگری دارند، حمایت می کند.
ولی جهانی افزود: تاکنون ۱۶ بنای تاریخی زیر نظر اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان با کاربری‌های متعدد چون موزه، هتل، کافه موزه و رستوران تبدیل به جاذبه گردشگری شده است.
وی اظهار کرد: خانه تاریخی شیرازی که متعلق به همسر شاعر معاصر، نصرت رحمانی است و در بافت تاریخی شهر رشت قرار دارد با حجم سرمایه گذاری ۲۰ میلیارد تومان وتسهیلات ۸ میلیارد تومانی مصوب از بانک گردشگری و ۱۲ میلیارد تومان آورده بخش خصوصی منجر به اشتغال مستقیم ۳۰ نفر و غیرمستقیم ۴۰ نفر می شود.
جهانی توضیح داد: خانه تاریخی شیرازی از هشت اتاق برای اسکان، ۶ غرفه بازارچه عرضه و فروش صنایع دستی و نیز رستوران در محیط محوطه دار است. این خانه در میان ۲ محله تاریخی رشت یعنی پیرسرا و سبزه میدان واقع شده و از جمله خانه های تاریخی رشت است که از معماری مناطق مرکزی ایران در آن استفاده شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان از اجرای طرح پایش بافت‌های تاریخی استان خبر داد و گفت : این طرح از نیمه دوم سال گذشته آغاز شده و همچنان برای مستندسازی و تعیین ضوابط و حریم‌ها در حال انجام است.
جهانی اظهار کرد: بر اساس پایش‌های انجام شده از سوی مشاور و کارشناسان میراث فرهنگی تاکنون بیش از ۶۰۰ بنای تاریخی در شهرهای رشت، لاهیجان و املش شناسایی شده است.
وی اضافه کرد: گیلان با احتساب شهرک تاریخی ماسوله دارای هفت شهر با بافت تاریخی است که از این میان می‌توان به شهرهای رشت، بندرانزلی، لاهیجان، لنگرود، رودسر و املش اشاره کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان خاطر نشان کرد:مالکان بناهای تاریخی برای تغییر کاربری در قالب هتل، اقامتگاه، رستوران و سایر موارد، تاسیسات گردشگری را از طریق تبصره های ۱۶، ۱۸ و اعتبارات معاونت میراث فرهنگی کشور مورد حمایت قرار می‌گیرند زیرا بناهای تاریخی یکی از جاذبه های مورد اقبال گردشگران است.
حفظ و احیا بناهای تاریخی نیازمند همراهی شهرداران
سرپرست معاونت میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان با اشاره به برخی از ساخت و سازهای ناهمگن در بافت‌ها و عدم التزام به رعایت ضوابط و مقررات از سوی برخی از اشخاص حقیقی و حقوقی گفت: با پی‌گیری‌های انجام شده، مطالعات بافت‌های تاریخی در شش شهر رشت، بندرانزلی، لاهیجان، لنگرود، رودسر و املش توسط مشاوران برگزیده در دست اقدام است.
محمدرضا امیری نژاد افزود: حفظ و احیاء بافت‌ها و بناهای تاریخی زمینه رشد و شکوفایی و رونق گردشگری استان را فراهم می کند و در این راستا همراهی سایر دستگاه‌ها و به ویژه شهرداران اجتناب ناپذیر است.
امیری‌نژاد، آموزش و فرهنگ‌سازی را بستری مناسب برای آشنایی مردم، دانش‌آموزان و سایر جامعه هدف با مباحث آثار تاریخی و ضرورت صیانت از آن برشمرد و اظهار امیدواری کرد با همت علاقه‌مندان، فرهیختگان، دلسوزان و برنامه‌های موثر بتوان این امانت گرانبهای گذشتگان را که نشانی بر هویت است را به دست آیندگان سپرد.
گیلان نیازمند تعریف مقاصد جدید گردشگری
شلوغی نوروز و تابستان ۱۴۰۱ و نوروز ۱۴۰۲با ده‌ها میلیون گردشگر متولیان گردشگری را برآن داشته تا با نگرشی تازه در گردشگری بر مقاصد سفر بیفزایند و در این خصوص محقق گردشگری مشاور پروژه های توسعه مدیریت مقاصد سفر و همکار پروژه‌های گردشگری بین المللی گفت: مقاصدی چون گیلان و مازندران در صدر مقاصد سفر گردشگران قرار دارند و هجوم مسافر در نیمه اول سال معمولا بسیار بیش از ظرفیت و امکانات این مناطق است.
فرزاد رشیدی اظهار کرد: در بحث مدیریت سفر، توزیع گردشگر بسیار مهم است بطوریکه در توزیع سفر و گردشگری باید مقاصد جدیدی معرفی شود.
مشاور معاون وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، توزیع گردشگر را برای جلوگیری از هجوم مسافر به یک یا چند نقطه بسیار حائز اهمیت دانست وگفت: در واقع کشور ما و به همان نسبت خطه گیلان باید مقاصد گردشگری را افزایش دهد تا توزیع مناسب‌تری صورت گیرد و هم فشار سفر بر مناطق شمالی کشور کمتر شود.
رشیدی اضافه کرد: از سوی دیگر در خود استان‌های شمالی نیز باید مقاصد گردشگری جدید معرفی شود که بار سفر بر یک یا چند مکان استان متمرکز نشود.
سازمان جهانی جهانگردی بر بازاندیشی در گردشگری تاکید دارد و با اعلام اقبال گردشگران از موزه ها و بناهای تاریخی گیلان، به نظر می رسد این مکان ها می تواند مقاصدی برای بازاندیشی و برنامه ریزی در توزیع و مدیریت سفر گیلان مورد اهتمام قرار گیرد.
۵ هزار اثر تاریخی و فرهنگی در گیلان شناسایی شده که یک هزار و ۲۳۵ اثر تاریخی از این تعداد شامل بناهای تاریخی و محوطه ها در فهرست ملی به ثبت رسیده است و تبدیل بناهای تاریخی به جاذبه گردشگری به هر روی ” باز اندیشی در گردشگری ” است و گیلان با التفات به این نگرش و همچنین لزوم تعریف مقاصد جدید گردشگری، در صدد حمایت از طرح تغییر کاربری بناهای تاریخی برآمده است.
